Wrastający paznokieć

Wrastający paznokieć to częsty i najbardziej bolesny problem na stopach, który dotyczy ludzi w różnym wieku.

Dolegliwości spowodowane wrastaniem paznokcia mogą być tak silne, że uniemożliwiają codzienne prawidłowe funkcjonowanie i zmuszają do wizyty u specjalisty pielęgnacji stóp – podologa.

Najczęstszą przyczyną wrastania paznokci jest niewłaściwe ich obcinanie oraz noszenie niewłaściwego obuwia.

Chociaż problem jest bardziej złożony i spowodowany również czynnikami genetycznymi, budową i kształtem paznokcia oraz wału paznokciowego. Nie zawsze za wrastanie paznokcia odpowiada sama płytka paznokciowa, ale częściej jest winny wał paznokciowy, który „napychany” jest na paznokieć poprzez niewłaściwie obuwie. Buty za małe, z wąskim przodem uciskają na palce i prowokują wrastanie. Dodatkowe zagrożenie to buty na wysokich obcasach zmieniające rozkład sił obciążających stopę. Ale również obuwie za duże np. sportowe lub buty narciarskie powodują stałe, choć tylko niewielkie przemieszczanie się stopy i uderzanie końcami palców o czubek buta.

Nawet jeżeli nie sprawia to dolegliwości bólowych i jest praktycznie niezauważalne. Do tego dochodzi granie w piłkę w nieprawidłowym obuwiu i już wiemy dlaczego ten bolesny problem dotyczy chłopców i młodych mężczyzn. Ważnym czynnikiem jest ciężar ciała. Znacznie trudniej walczyć z tym problemem osobom otyłym.

Również wady stóp zarówno wrodzone, jak i nabyte, mogą predysponować do wrastania paznokci.

Czasami mój gabinet podologiczny odwiedzają bardzo mali, kilkumiesięczni pacjenci ze zmienionym zapalnie wałem paznokciowym. Dzieci te bardzo często mają cienką, zatopioną w mięsistym wale paznokciowym płytkę. Ponieważ dziecko zahacza paznokciami o skarpetki lub śpioszki rodzice starają się obcinać paznokcie, jak najkrócej. Przy wrastaniu paznokci dochodzi do stałego ucisku brzegów paznokcia na wał paznokciowy, co prowadzi do powstania dolegliwości bólowych. Po pewnym czasie może dojść do przerwania ciągłości skóry, a potem już tylko krok do powstania stanu zapalnego. Przy utrzymującym się wysięku dochodzi do infekcji bakteryjnej i stanu ropnego.

Zmieniony zapalnie wał paznokciowy reaguje nadmiernym tworzeniem ziarniny zapalnej, powstaje tzw. „dzikie mięso”

Jeżeli nie będzie natychmiastowej reakcji i nie przerwiemy tego stanu, na wale paznokciowym może powstać całkiem spora zmiana.

Niekiedy zmiana jest jednostronna, częściej zajęta jest strona boczna palucha, ale dolegliwości mogą występować również obustronnie. Ból, który towarzyszy wrastaniu może być tak duży, że uniemożliwia włożenie obuwia i bywa, że pacjenci nawet zimą przychodzą w klapkach.

Najbardziej skuteczną i bezbolesną metodą korekcji wrastających paznokci są zabiegi polegające na zakładaniu klamry ze stali chirurgicznej na wrastający paznokieć.

Zabieg podologiczny polegający na założeniu klamry podobny jest w swojej filozofii do zabiegów ortodontycznych,

gdzie odpowiedni drut zakłada się na zęby w celu ich odpowiedniego ustawienia w łuku zębowym. Klamra na wrastający paznokieć ma na celu zmianę toru wzrostu paznokcia, a poprzez działanie odpowiednich sił na brzegi paznokcia, „wyciąga” paznokieć z wału paznokciowego przynosząc natychmiastowa ulgę po jej założeniu. Oczywiście cały proces leczenia trwa kilka tygodni, a czasami nawet miesięcy, ponieważ paznokcie na stopach rosną bardzo wolno. Po poradę należy zwrócić się do podologa, który zajmuje się zakładaniem klamer i posiada odpowiedni certyfikat. Klamry wskazane są nawet u osób u których występuje stan zapalny i hypergranulacja tzw. „dzikie mięso”.

Gabinety podologiczne zajmujące się zakładaniem klamer dysponują odpowiednim sprzętem i zachowują wszelkie wymagania higieniczne (sterylne narzędzia, nieskazitelna czystość) oraz posiadają odpowiednią wiedzę.

Specjalista pielęgnacji stóp – podolog zakłada klamrę, edukuje pacjenta i systematycznie pielęgnuje wrastający paznokieć. Taka współpraca gwarantuje sukces terapeutyczny.

Jednocześnie bardzo ważne jest zaangażowanie ze strony samego pacjenta, który powinien systematycznie zmieniać tamponadę. Tamponada polega na wkładaniu miękkiego, chłonnego materiału opatrunkowego pomiędzy paznokieć, a wał paznokciowy.

Bez tamponady nie ma prawidłowego postępu korekcji wrastających paznokci. Przy współistniejącym stanie ropnym czasami tamponadę trzeba zmieniać kilka razy dziennie. Tak więc brak współpracy ze strony pacjenta jest przeciwwskazaniem do założenia klamry.

Przy mniej zaawansowanym wrastaniu paznokcia można zastosować naklejane klamry plastikowe, albo rureczki protekcyjne. Obie te metody można również stosować jednocześnie. Rurki protekcyjne można również stosować u osób starszych, bez stanu zapalnego, którym dolegliwości ze strony układu ruchu nie pozwalają samodzielnie stosować tamponady.
W każdym przypadku wrastających paznokci należy stosować ortezy zabezpieczające palec z klamrą przed uciskiem. Odpowiednie ortezy dobierze specjalista pielęgnacji stóp.

Co należy zrobić, aby unikać wrastania paznokci?

• Paznokcie należy już od dziecka obcinać „na prosto”, bez wycinania kątów paznokcia.
• Nie obcinać paznokci zbyt krótko, szczególnie u małych dzieci i osób uprawiających sport.
• Starannie dobierać obuwie. Nie kupować tanich butów z tworzywa. Dobierać rozmiar buta, również jego szerokość. Nie kupować dzieciom butów „na wyrost”.
• Buty sportowe dobierać do rodzaju sportu.
• W przypadku nagłego wzrostu ciężaru ciała, również w ciąży korzystać z porad w gabinetach specjalistycznej pielęgnacji stóp.
• Stosować profilaktycznie tamponadę i ortezy.
• Przy występującej skłonności do wrastania paznokci systematycznie odwiedzać gabinety pielęgnacji stóp.
• Zwracać szczególną uwagę na chorych na cukrzycę. W tych przypadkach nie jest to luksus, tylko konieczność.
• Stosować odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji stóp, ewentualnie środki zmiękczające płytkę paznokciową w których dobraniu pomoże specjalista.

Podsumowując chciałabym podkreślić, że istnieją teraz metody pozwalające na skuteczną korekcję wrastających paznokci bez konieczności zabiegów chirurgicznych. Tak więc przy występowaniu tych dolegliwości należy zgłosić się do gabinetu specjalistycznej pielęgnacji stóp. W razie potrzeby podolog skieruje na konsultację do lekarza. Dlatego niesłychanie istotne jest znalezienie dobrego gabinetu podologicznego o odpowiednich kompetencjach.